Znaczenie ochrony fungicydowej w zbożach jarych
Zboża jare, takie jak jęczmień jary, pszenica jara czy owies, odgrywają ważną rolę w strukturze zasiewów wielu gospodarstw rolnych w Polsce.
Ze względu na krótszy okres wegetacji w porównaniu do zbóż ozimych, ich ochrona przed chorobami grzybowymi musi być wyjątkowo precyzyjna i odpowiednio zaplanowana. Zastosowanie fungicydów w uprawach jarych staje się nie tylko narzędziem zwiększającym plon, ale często koniecznością warunkującą opłacalność produkcji.
Dlaczego zboża jare są szczególnie narażone?
Zboża jare mają znacznie krótszy cykl rozwojowy – od siewu do zbioru mija zazwyczaj tylko 90–110 dni. Taka dynamika wzrostu sprawia, że nawet niewielkie opóźnienie w zwalczaniu chorób może prowadzić do błyskawicznego rozwoju infekcji. Co więcej, wiosenne warunki – często ciepłe i wilgotne – sprzyjają rozwojowi patogenów grzybowych takich jak mączniak prawdziwy, rdze, septoriozy liści oraz plamistości siatkowe. Brak odpowiedniej ochrony w kluczowych fazach może skutkować znaczną redukcją powierzchni asymilacyjnej liści, a co za tym idzie – obniżeniem masy tysiąca ziaren oraz plonu ogólnego.
Strategia ochrony fungicydowej – trafne decyzje w odpowiednim momencie
W zbożach jarych nie ma czasu na błędy. Ochrona fungicydowa musi być zaplanowana i przeprowadzona szybko, często już na etapie fazy krzewienia. W praktyce rolniczej najczęściej stosuje się jedno lub dwa zabiegi fungicydowe, z których każdy musi być maksymalnie skuteczny.
Pierwszy zabieg, tzw. T1, najczęściej wykonuje się w fazie BBCH 25–29 (pełnia krzewienia do początku strzelania w źdźbło). Na tym etapie zwalcza się mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową (w jęczmieniu) oraz septoriozę. Drugi zabieg, T2, przypada zwykle na fazę liścia flagowego (BBCH 37–39) i jest kluczowy dla ochrony liścia flagowego i podflagowego, które mają największy udział w asymilacji i budowie plonu. W niektórych przypadkach stosuje się również zabieg T3 na kłos (BBCH 59–61), jeśli pojawiają się warunki sprzyjające fuzariozom.
Dobór substancji aktywnych – skuteczność i rotacja mechanizmów działania
Skuteczna ochrona fungicydowa w zbożach jarych wymaga nie tylko dobrego terminu, ale również świadomego doboru substancji czynnych. W walce z chorobami grzybowymi najczęściej wykorzystuje się związki z grup triazoli (np. tebukonazol, protiokonazol), strobiluryn (np. azoksystrobina, piraklostrobina) oraz SDHI (np. biksafen, fluopyram).
Ważnym aspektem jest rotacja mechanizmów działania substancji, aby zapobiec uodpornieniu się patogenów. Szczególnie w przypadku jęczmienia, który jest bardzo wrażliwy na odporność patogenów, rotacja i mieszanie substancji jest warunkiem zachowania wysokiej skuteczności fungicydów.
Ekonomika i opłacalność zabiegów
Choć zabiegi fungicydowe wiążą się z kosztami, ich zaniechanie może być znacznie bardziej kosztowne. Straty plonu w wyniku niekontrolowanej infekcji chorobowej mogą sięgać nawet 30–50%. W przypadku pszenicy jarej lub jęczmienia jarego, gdzie plon potencjalny jest niższy niż u odmian ozimych, każda stracona tona z hektara znacząco wpływa na ekonomikę produkcji.
Odpowiednio dobrana i terminowa ochrona fungicydowa może przynieść zwrot z inwestycji nawet 2–3-krotnie. Warto również pamiętać, że zdrowa roślina nie tylko plonuje lepiej, ale także lepiej znosi suszę czy inne czynniki stresowe.
Podsumowanie – fungicydy jako fundament ochrony zbóż jarych
W warunkach krótkiego sezonu wegetacyjnego, zboża jare wymagają szczególnej uwagi w ochronie fungicydowej. Skuteczna walka z chorobami grzybowymi to nie tylko kwestia zabezpieczenia plonu, ale często – być albo nie być całej uprawy – https://innvigo.com/fungicydy-dla-zboz-jarych/. Dlatego kluczowe stają się:
szybka reakcja i trafne decyzje co do terminu zabiegów,
właściwy dobór fungicydów z uwzględnieniem rotacji substancji czynnych,
inwestycja w jakość ochrony, która przełoży się na realny zysk ekonomiczny.
Zboża jare to rośliny wymagające, ale z odpowiednią ochroną fungicydową potrafią odwdzięczyć się wysokim, jakościowym plonem.